HELAL GIDA KAPSAMINDA GIDA AMBALAJ VE KAPLAMA MADDELERİNİN İNCELENMESİ
Ambalajlar, gıda maddelerinin hijyenik olmasını sağlayan, fiziksel ve kimyasal özelliklerini koruyan ve raf ömrünü uzatan araçlardır. Bu amaçla yaygın olarak metal, cam, kâğıt, karton, plastik ve ahşap gibi materyaller kullanılmaktadır. Son dönemde jelatin ve kitosan kaynaklı yenilebilir filmler de gıdalarda ambalaj olarak kullanılır hale gelmiştir. Gıdaları koruma amaçlı kullanılan bu ambalajların, Müslümanları ilgilendiren tarafı da bu ambalajların helal olmasıdır.
Tek başına ürünün helallik şartlarını sağlaması o ürünün helalliği için yeterli olmayıp, içine konulduğu ambalajın da İslami kurallara uygun olması gerekmektedir. Özellikle dünyada üretilen jelatinin büyük kısmının domuz kaynaklı olması, kabuklu deniz hayvanlarından üretilen kitosanın bazı mezheplerce kullanımının helal olmaması, kaplama ajanı olarak Şellak’ın bir çeşit böcekten elde edilmesi, kağıt ambalaj makinelerinde domuz kaynaklı yağların kullanımı, ambalaj olarak kullanılan plastik ve metal kutuların üretiminde kullanılan yağların kaynağı ile sucuk, jambon, salam ve sosis gibi et ürünlerinin üretiminde kullanılan kılıfların domuz kaynaklı olma ihtimali, ambalajlama konusunda İslami açıdan önemli soru işaretlerinin bulunduğunu göstermektedir.
Ayrıca ambalaj üretiminde kullanılan plastik maddelere katılan kanserojenik ve endokrin bozucu etkilerinin olduğu bilinen; stiren, fitalatlar, melamin, formaldehit ve bisfenol A gibi maddelerin, ambalajların helal ve güvenilir gıda ürünlerinde kullanımında önemli problemlerin olduğunu ortaya koymaktadır. Bu çalışmada gıda ambalajı ve kaplama maddelerinin helal gıda açısından irdelenmesi amaçlanmıştır. Şefik TEKLE Osman SAĞDIÇ